در هنگام ثبت شرکت، یکی از ویژگیهای یکتایی که سرمایه خود را به ارمغان میآورد، ثبات آن است. این به این معناست که مقدار معینی که در اساسنامه به عنوان سرمایه تعیین شده است، امکان برداشت ندارد. سرمایه شرکت، یک ضمانت است که برای طلبکاران شرکت ایجاد شده و شرکای آن نمیتوانند با برداشت از سرمایه، مقدار آن را کاهش دهند. این وضعیت ثابت بودن سرمایه نشانگر نیست که مقدار آن قابل تغییر نباشد. در طی عمر شرکت، ممکن است شرایطی پدید آید که نیاز به افزایش یا کاهش سرمایه داشته باشد، حتی اگر کاهش سرمایه در عمل بهسختی اتفاق بیافتد. در این مقاله از موسسه حقوقی تکسفیر، به بررسی تغییرات شرکت و همچنین مدارک مورد نیاز تغییرات می پردازیم.
بررسی تغییر سرمایه شرکت نیازمند مطالعه دو فرض مهم است، که در دو بخش زیر توضیح داده شدهاند.
به میزان دارایی یک شرکت سرمایه شرکت گفته می شود.پس از کسر نمودن بدهی های شرکت می توان به سرمایه شرکت پی برد.سرمایه شرکت می تواند به صورت نقدی و غیر نقدی تعریف شود.سرمایه شرکت یکی از مهم ترین ارکان شرکت می باشد زیرا هرچه قدر سرمایه یک شرکت بیشتر باشد اعتبار شرکت هم بیشتر می شود.امکان دارد یک شرکت در مدت فعالیت خود به دلایلی مجبور به افزایش یا کاهش سرمایه شود.
در زمان فعالیت شرکت ها برخی از آن ها ممکن است سرمایه خود را افزایش دهند تا بتوانند فعالیت های شرکت را گسترش دهند.سرمایه شرکت با ارزش شرکت فرق دارد و منظور از سرمایه شرکت میزان پولی است که برای شروع فعالیت شرکت در نظر گرفته می شود ولی ارزش شرکت می تواند شامل نیروی انسانی ، تجهیزات ، خطوط تولید و میزان ارزش برند باشد .
زمانی که سرمایه شرکت تعیین می شود با میزان سرمایه نقدی و غیر نقدی و همچنین میزان مبلغ تعهد شده و پرداخت شده نیز مشخص شود.در صورت افزایش یا کاهش سرمایه باید هیئت مدیره گزارش آن را تهیه نماید و بازرس یا بازرسان نیز تایید نمایند.
برای افزایش سرمایه در شرکت باید علاوه بر مدارک مورد نیاز ، مفاصا حساب مالیاتی را نیز تهیه نمود.
حتما بخوانید: کاهش سرمایه شرکت چگونه انجام می شود؟ + نکات مهم
الف )افزایش درسرمایه شرکت
ب)کاهش در سرمایه شرکت به صورت اجباری
ج)کاهش در سرمایه شرکت به صورت اختیاری
تنها مرجع ذیصلاح برای ثبت تغییرات در سرمایه شرکت ، مجمع عمومی فوق العاده می باشد.
علل افزایش سرمایه بسیار متنوع هستند. اگر شرکت نیاز به گسترش فعالیتهای خود داشته باشد، افزایش سرمایه به وسیله افزودن مقدار مالی به آن، امکانات مالی آن را بهبود میبخشد. اگر شرکت به جای افزایش سرمایه از منابع ثالث وام بگیرد، بدهیهای خود را افزایش داده است، در حالی که درآمدهای جدید به دلیل افزایش سرمایه، دارایی شرکت را افزایش میدهد. شرکت میتواند به جای مراجعه به منابع ثالث، از امکانات شرکا مانند اندوختهها و سود تقسیم نشده یا میزان مبالغ حاصل از اضافه ارزش سهام جدیدی که شاید صادر کرده باشد و متعلق به حق شرکاست، استفاده کند. در نهایت، شرکت میتواند تعهدات اشخاص را با اختصاص سهام به آنها تسویه کند. این دو فرض مهم را میتوان در دو عنوان زیر بررسی کرد: اولاً، تصمیم شرکت به افزایش سرمایه از طریق مراجعه به عموم و دوماً، تصمیم شرکت به استفاده از امکانات مالی شرکای خود برای افزایش سرمایه.
در صورت افزایش سرمایه شرکت ، هیئت مدیره موظف است این افزایش را ظرف مدت کمتر از یک ماه به اداره ثبت شرکت ها اعلام نماید تا با ثبت آن عموم مردم از این افزایش مطلع شوند.افزایش سرمایه در شرکت های سهامی از طریق انتشار آگهی افزایش سهام در روزنامه کثیر الانتشاری که آگهی های شرکت در آن منتشر می شود به اطلاع عموم می رسد .در ضمن هیئت مدیره باید پس از اصلاح اساسنامه ، سرمایه جدید را در اساسنامه قید نماید.
بیشتر بدانید: تغییر حق امضای شرکت
1.اگر سرمایه شرکت در تاریخی که در اساسنامه مشخص شده است پرداخت نشود ، اعضای هیئت مدیره موظف هستند که با تشکیل مجمع عمومی فوق العاده سرمایه شرکت را کاهش دهند.
2.سرمایه شرکت ممکن است به دلایلی از بین برود در این صورت هیئت مدیره موظف است با تشکیل جلسه مجمع عمومی فوق العاده تصمیم به انحلال شرکت یا کاهش سرمایه بگیرد.
در صورت کاهش سرمایه نباید مبلغ سرمایه از میزانی که در قانون برای سرمایه اولیه در نظر گرفته شده است کمتر شود.
اگر با پیشنهاد هیئت مدیره ، مجمع عمومی فوق العاده تصمیم به کاهش سرمایه بگیرد در این صورت کاهش سرمایه اختیاری می باشد.اما این کاهش سرمایه شرایطی دارد که باید رعایت شود :
کاهش سرمایه به صورت اختیاری:
برای ثبت تغییرات در شرکت باید مدارک زیر را تهیه و ارائه نمایید :
این اقدامات باعث اطمینان اطلاع عمومی و رسمی از تغییرات در سرمایه شرکت میشود.
جمعبندی
تغییر در سرمایه شرکت یک فرآیند مهم است که از اهمیت بالایی برخوردار است. سرمایه، به میزان دارایی شرکت اشاره دارد و پس از کسر بدهیها، سرمایه خالص شرکت شکل میگیرد. این سرمایه میتواند به صورت نقدی یا غیرنقدی باشد و در کل، افزایش سرمایه باعث بهبود امکانات مالی و اعتبار شرکت میشود. این تغییرات میتوانند به صورت افزایش یا کاهش سرمایه صورت گیرند، که هرکدام دارای دلایل و شرایط خاصی هستند.
سوالات متداول
1. چه عواملی باعث افزایش سرمایه شرکت میشوند؟
2. چه شرایطی باید برای کاهش سرمایه به صورت اختیاری رعایت شود؟
3. چه مدارکی برای ثبت تغییرات در سرمایه شرکت لازم است؟