در زمان ثبت شرکت نیاز است تا شما اطلاعات کافی در رابطه با نوع شرکت و شرایط ایجاد آن را داشته باشید، به همین دلیل قبل از انجام دادن هر کاری می بایست از انواع شرکت های تجاری که وجود دارند مطلع شوید. در این مقاله از موسسه حقوقی تکسفیر شما را با انواع شرکت ها آشنا می کنیم و سپس تفاوت هر کدام از این شرکت های تجاری را ذکر می کنیم.
در واقع شرکت در لغت هم به معنای شریک بودن با فردی در انجام کاری و یا همدست شدن می باشد که می تواند بر اساس سهم هریک مقدار سهام آنرا تعیین کرد.
تعریف شرکت می تواند به عنوان یک سازمان حقوقی که توسط یک یا چند نفر تأسیس شده و به منظور انجام یک یا چند فعالیت اقتصادی به ثبت رسیده باشد، تعبیر شود. شرکت‌ها در اکثر کشورها به عنوان یک واحد اقتصادی مستقل و با مسئولیت محدود یا بدون محدودیت شناخته می‌شوند.
شرکت چیست؟
یک شرکت یا شرکت تجاری یک نوع سازمان حقوقی است که توسط یک یا چند شخص (یا سازمان) به منظور انجام یک یا چند فعالیت اقتصادی تأسیس شده است. این شرکت می‌تواند به صورت خصوصی یا عمومی باشد و ممکن است به منظور تولید و فروش کالاها یا ارائه خدمات به بازار، بهره‌وری از منابع، و ایجاد سود تشکیل شود.
ثبت یک شرکت به معنای قانونی شدن آن و تأسیس یک واحد اقتصادی جداگانه با حقوق و مسئولیت‌های مستقل است. این می‌تواند به شکل خصوصی یا عمومی انجام شود و ممکن است با قوانین و مقررات مختلف در هر کشور متغیر باشد.
در ایران، انواع شرکت‌ها به صورت اصولی توسط قانون تجارت ایران تعیین شده‌اند. بر اساس قوانین کشور ما، شرکت ها به هفت نوع تقسیم بندی شده اند. این هفت نوع عبارتند از: شرکت سهامی، شرکت تضامنی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت مختلط غیر سهامی و شرکت مختلط سهامی، شرکت تعاونی و نسبی. در ادامه، این نوع شرکت ها را بررسی و با یکدیگر مقایسه می کنیم.
شرکت سهامی
نوع اصلی شرکت که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام می‌باشد. یعنی تعیین کنندگی میزان تاثیر یک عضو در نظرات شرکت بستگی به میزان سهم او در شرکت دارد. این شرکت‌ها به دو دسته سهامی عام و سهامی خاص تقسیم می‌شوند.
شرکت سهامی عام
شرکت سهامی عام شرکت هایی هستند که عمده سهام شرکت از طریق فروش آن در بین مردم تامین می شود. در شرکت‌های سهامی عام، موسسان تنها حق دارند 20 درصد از سهام شرکت را به خود اختصاص دهند و 80 درصد سهام بعد از دریافت مجوز از اداره ثبت شرکت‌ها به عموم مردم عرضه گردد.
شرایط لازم برای ثبت شرکت سهامی عام:
- حداقل 5 نفر شریک و حداقل 5 نفر اعضای هیئت مدیره.
- حداقل سرمایه اولیه 5,000,000 ریال.
- سرمایه شرکت توسط موسسان و عموم تأمین می‌شود.
- سهم سرمایه موسسان نباید از 20 درصد سرمایه شرکت کمتر باشد.
- 35 درصد مبلغ باید به صورت نقدی توسط موسسان سپرده گذاری شود.
- اظهارنامه به همراه طرح اساسنامه و طرح اعلامیه پذیره‌نویسی سهام به اداره ثبت شرکت‌ها ارسال می‌شود.
شرکت سهامی خاص
بر خلاف شرکت های سهامی عام، در شرکت‌های سهامی خاص، تمام سرمایه شرکت توسط موسسان و اعضای آن بدست می‌آید. بنابراین در شرکت های سهامی خاص تعداد اعضا کمتر از شرکت های سهامی عام می باشد.
شرایط لازم برای تاسیس شرکت سهامی خاص
- سرمایه شرکت در زمان تأسیس باید حداقل یک میلیون ریال باشد.
- تعداد حداقل مدیران در شرکت باید سه نفر باشد.
- تعداد سهامداران حتماً باید بیشتر از سه نفر باشد.
- در شرکت سهامی خاص، اوراق قرضه قابل انتشار نیست.
- سهام شرکت قابل معامله در بازار بورس نیست و هر نقل و انتقال سهام، نیاز به تأیید مدیران یا تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام دارد. همچنین، این شرکت مجاز به صدور اوراق قرضه نیست.
- در شرکت سهامی خاص، مسئولیت هر صاحب سهام تا مبلغ اسمی سهام محدود است، و کل سرمایه توسط موسسین باید تأمین شود (بر اساس ماده 4 لایحه اصلاح قانون تجارت).
بیشتر بخوانید: ثبت شرکت سهامی خاص
شرکت تضامنی
طبق ماده 116 قانون تجارت، شرکت تضامنی یک نوع شرکت است که تحت یک اسم مخصوص برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود. در صورتی که اموال شرکت برای پرداخت دیون کافی نباشد، هر یک از شرکاء مسئول پرداخت کلیه بدهی‌ها و تعهدات شرکت می‌باشد. در صورتی که توافقی غیر از این در میان شرکاء انجام شود، این توافق از نظر قانون ارزشی نخواهد داشت.
در مواجهه با بدهی شرکت، طلب‌کار مجاز به مطالبه طلب خود از هر یک از شرکاء است و این مطالبه از سوی یک شریک مانع از درخواست طلب از سایر شرکاء نمی‌شود. اگر یکی از شرکاء بدهی را پرداخت کند، او مجاز به مراجعه به یکی از شرکاء دیگر و درخواست جبران زیان به تناسب سهم آنها در شرکت می‌باشد.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت تضامنی
- دو برگ تقاضانامه
- دو برگ شرکت‌نامه
- دو نسخه اساسنامه شرکت
- فتوکپی شناسنامه‌ی شرکاء
همچنین ممکن است نیاز به مجوز از مراجع ذی‌صلاح هم وجود داشته باشد. این نوع شرکت، به دلیل مسئولیت تضامنی، اعتبار زیادی در نظر مشتریان دارد و انتخاب شرکاء در زمان تأسیس به اعتماد و دقت زیادی نیاز دارد.
شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود نوعی از شرکت‌هاست که توسط دو یا بیشتر افراد به منظور دستیابی به اهداف تجاری تشکیل می‌شود. در این نوع شرکت، هر یک از شرکا بدون تبدیل سرمایه خود به سهام، مسئولیت محدودی در قبال قرض‌ها و تعهدات شرکت دارند.
مهمترین ویژگی این نوع شرکت این است که عبارت “مسئولیت محدود” باید به نام شرکت افزوده شود. همچنین اسم شرکت نباید حاوی نام هیچکدام از شرکا باشد؛ زیرا اگر چنین باشد، شریکی که اسم او در اسم شرکت ذکر شده است، مسئولیت تضامنی نسبت به اشخاص ثالث را خواهد داشت.
تاسیس چنین شرکتی نیازمند هوشمندی در انتخاب نام و اطلاعات شرکاء است تا هر کدام از آنها در مواجهه با امور مالی و حقوقی شرکت، مسئولیت محدود خود را به‌خوبی درک و اجرا کنند.
مدارک لازم برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود:
- دو نسخه از اسناد شناسایی سهامداران
- دو رونوشت از شرکت‌نامه
- گواهی عدم سو پیشینه اعضای هیات مدیره
- دو رونوشت از اساسنامه شرکت
- دو نسخه تقاضانامه
- رونوشت از انتخاب اسم برای شرکت و فیش پرداختی
- نسخه اصلی از جواز فعالیت شرکت
- نسخه اصلی وکالت‌نامه
- دو عدد رونوشت صورتجلسه هیات مدیره
- دو رونوشت جلسه انجمن عمومی تاسیس‌کننده
شرکت مختلط غیرسهامی و سهامی
-
شرکت مختلط سهامی:
- تشکیل شده از حداقل دو شریک (یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود).
- دارای نام مخصوصی برای امور تجارتی است.
- بدون انتشار سهام تشکیل می‌شود.
- شریک ضامن مسئولیت تادیه کلیه قروض و تعهدات شرکت را برعهده دارد.
-
شرکت مختلط غیرسهامی:
- تشکیل شده از حداقل دو شریک (یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود).
- دارای نام مخصوصی برای امور تجارتی است.
- بدون انتشار سهام تشکیل می‌شود.
- دارای شخصیت حقوقی با حقوق و تکالیفی مشابه به افراد حقیقی است.