استانداردهای ملی ویژگی‌های لازم در تولید یک فرآورده یا انجام یک خدمت را مشخص می کنند. استاندارد ملی ایران توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تدوین و منتشر می‌شود.
استانداردهای ملی به دو صورت می باشد یا استاندارد اجباری است و یا به صورت تشویقی
استاندارد اجباری:
تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان اقلامی که اجرای استاندارد آنها به‌موجب قانون اجباری اعلام‌شده، موظفند محصولات خود را منطبق با استاندارد ملی تولید و عرضه نمایند.
برخی از محصولات ازجمله محصولات صنایع غذایی استاندارد اجباری دارند و نشان استاندارد بر روی بسته‌بندی این محصولات مشاهده می‌شود
استاندارد تشویقی:
محصولی که مشمول استانداردهای اجباری نباشد, می‌تواند با رعایت استاندارد ملی تولید یا عرضه شود و تولیدکنندگان آن پس از کسب مجوز از موسسه استاندارد, می‌توانند از علامت استاندارد تشویقی استفاده کنند.
با توجه به اجباری شدن نشان استاندارد ملی ایران برای اغلب محصولات توليدي لازم است تا تمامی سازندگان و تولید کنندگان عزيز با اخذ مشاوره از افراد متخصص در وقت و هزینه خود صرفه جویی نمایند.
مراحل اخذ استاندارد ملی ایران
تکمیل فرم‌های مربوط به اخذ استاندارد ملی
تعیین مسئول کنترل کیفیت
ارائه مجوزهای قانونی
– آگهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی و آخرین تغییرات آن
– ارائه پروانه معتبر تأسیس یا مجوز فعالیت
– ارائه مدارک مبنی بر دارا بودن کد ملی ” ایران کد ” از وزارت بازرگانی
مستندسازی استاندارد ملی
مستندات استانداردسازی محصولات و خدمات براجرای فرآیند تحقق محصولات و خدمات و نحوه کنترل و نظارت برآنها تأکید دارد در مستندسازی استاندارد ملی ایران می‌توان از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ نیز کمک گرفت.
مستندات مربوط به آزمون محصول یا خدمات
مدارکی مبنی بر وجود آزمایشگاه تخصصی در سازمان متقاضی یا قرارداد یکساله با آزمایشگاه باید به اداره استاندارد ارائه شود.
اجرای مستندات مربوطه
مستنداتی که باید اجراء شوند:
– فرم‌های بازرسی و کنترل کیفیت
– ثبت نتایج آزمایش محصول یا خدمات
– کالیبراسیون تجهیزات اندازه‌گیری
– نظرسنجی از مشتریان
– رسیدگی به شکایت مشتری
ارزیابی محصول و خدمات
اخذ پروانه کاربرد استاندارد ملی تشویقی یا اجباری