یکی از مهمترین بخش های هر سازمان و موسسه ای، اداره کردن امور مالی آن است. لذا هر شرکت و یا موسسه ای نیازمند حسابرسی می باشد. امروزه یکی از راه هایی که اشخاص می توانند اقدام به استخدام یک فرد جهت انجام این امر کنند،حسابرسی توسط یک فرد با تجربه از طرف موسسه مربوط به آن است. به جرات می توان گفت تمامی شرکت ها و کسب و کار های کوچک و بزرگ به دلیل اهمیت در دقت محاسبات و همچنین حجم گسترده معاملات، نیاز به حسابدار و حسابرسی دارند. از این رو ثبت موسسه حسابرسی اکنون به یکی از پر درآمد ترین انواع فعالیت ها بدل شده است و همچنین به دلیل نیاز روزافزون تمامی شرکت ها و کسب و کار ها به حسابرسی، بازار خوب و مطمئنی برای موسسه های حسابرسی ایجاد شده است.
موسسه حسابرسی چه موسسه ای است؟
موسسات حسابرسی به موسساتی گفته می شود که با هدف ارائه خدمات در حوزه حسابداری، بازرسی از شرکت ها و سایر موسسات به صورت قانونی اقدام به فعالیت می کنند. اینگونه موسسات حداقل توسط سه حسابدار رسمی شاغل به ثبت می رسند. یکی از قالب هایی که برای ثبت این موسسه ها می توان استفاده نمود، ثبت موسسه حسابرسی در قالب موسسات غیرانتفاعی تجاری می باشد.
موضوع فعالیت موسسه حسابرسی
به طور کلی موسساتی که در حوزه حسابداری و حسابرسی در حال فعالیت هستند می توانند در موضوعات زیر اقدام به فعالیت خود کنند:
- ارائه خدمات مختلف در زمینه‌های مالی و حسابداری با تأکید بر راهنمایی در مسائل مالی.
- ارائه خدمات منحصر به فرد در زمینه مشاوره حسابداری با تخصص در حوزه‌های مختلف.
- همکاری در راه‌اندازی سیستم‌های مالی با ارائه خدماتی شامل طراحی، اجرا، نصب و مشاوره تخصصی.
- ارائه خدمات مالی چون نظارت بر امور تصفیه، حسابداری مالی، امور مالیاتی و سایر خدمات مرتبط.
- انجام حسابرسی و بازرسی متنوع برای شرکت‌ها، به‌منظور بررسی جنبه‌هایی از جمله سهم‌آلودگی شرکت، ارزیابی سهام و داوری‌های مالی.
- انجام فعالیت‌هایی که برخی از آنها نیاز به دریافت مجوز از جامعه حسابداران دارد. این مجوزها به‌عنوان تضمینی از جامعه حسابداران به دست می‌آید.
شرکت حسابرسی با موسسه حسابرسی چه تفاوت هایی دارند؟
یکی از مهمترین نکاتی که وجود دارد، تعیین کردن عنوان مناسب فعالیت شماست. زمانی که شما اقدام به ثبت موسسه حسابرسی می کنید، در واقع بین فعالیت های غیر بازرگانی و غیر تجاری قرار می گیرید. پس در این حالت فعالیت های شما نمیتواند وارد عرصه تجاری بشود.
در چه حالتی ثبت موسسه حسابرسی اولویت دارد؟
بسته به نوع فعالیت مورد نظر، انتخاب قالب حقوقی می‌تواند به شدت متغیر باشد. اگر تنها به ارائه خدمات متمرکز هستید، موسسه گزینه ای مناسب به نظر می‌رسد. اما اگر علاوه بر ارائه خدمات، در زمینه‌های تجاری و فعالیت‌هایی نظیر صادرات و واردات نقش داشته باشید، بهتر است شرکت را ثبت کنید.
فرآیند ثبت موسسه به طور کلی شباهت‌های زیادی با ثبت شرکت مسئولیت محدود دارد. اختلافات کمی وجود دارد و یکی از آنها این است که ثبت موسسه حسابرسی بدون نیاز به گواهی عدم سوء پیشینه امکان‌پذیر است و حداقل دو نفر باید در آن شرکت داشته باشند.
زمانی که از ثبت موسسه حسابرسی صحبت می‌شود، اغلب اشتباهاً ثبت یک شرکت را در نظر می گیرند. اگر قصد تأسیس یک شرکت حسابرسی را دارید، می‌توانید از 7 قالب پیش‌بینی شده در قانون تجارت یکی را انتخاب کنید.
شرایط لازم جهت ثبت موسسه حسابرسی چیست؟
ثبت یک موسسه حسابرسی نیازمند رعایت شرایط خاصی است که به شرح زیر می‌باشد:
-
تشکیل موسسه حسابرسی: موسسه حسابرسی باید توسط حداقل سه نفر حسابدار رسمی شاغل و عضو جامعه حسابداران رسمی ایران تشکیل گردد.
-
سابقه کار شرکای موسسه: شرکای موسسه حسابرسی باید حداقل سه سال سابقه کار تمام وقت در سطح مدیر حسابرسی در موسسات عضو جامعه حسابداران رسمی ایران یا سازمان حسابرسی داشته باشند.
-
درخواست مجوز از جامعه حسابداران رسمی ایران: برای ثبت موسسه حسابرسی، مجوز باید از «جامعه حسابداران رسمی ایران» دریافت شود.
-
نام‌گذاری موسسه: در نام هر موسسه حسابرسی، عبارت «موسسه حسابرسی» و پس از آن عبارت «حسابداران رسمی» باید قید شود.
-
استخدام تمام وقت شرکای موسسه: شرکای یک موسسه حسابرسی باید به طور تمام وقت در همان موسسه به کار حرفه‌ای مشغول باشند و اجازه اشتغال به هیچ شغلی، موظف یا غیر موظف را نداشته باشند. تدریس در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و عضویت در ارکان و تشکیلات جامعه حسابداران رسمی ایران به صورت پاره وقت از این شرط مستثنا هستند.
-
مسئولیت تضامنی شرکای موسسه: شرکای موسسه حسابرسی در قبال فعالیت‌های موسسه و اشخاص ثالث، مسئولیت تضامنی دارند. به عبارت دیگر، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمامی بدهی‌ها و تعهدات موسسه هستند و طلبکار می‌تواند تمام مطالبات خود را از اموال شخصی هر یک از شرکا وصول کند.
بیشتربخوانید: خرید شرکت تضامنی
مدارک مورد نیاز برای ثبت موسسه حسابرسی
موارد موردنیاز برای ثبت موسسه حسابرسی:
-
دو نسخه تکمیل شده از تقاضانامه ثبت موسسه با امضاء شرکا
- شرایط و مشخصات موسسه در این تقاضانامه ذکر گردده و تأییدیه امضاء شرکا ثبت گردد.
-
دو نسخه تکمیل شده از اساسنامه موسسه با امضاء شرکا
- جزئیات و اطلاعات مربوط به ساختار و مدیریت موسسه در اساسنامه قید شده و با امضاء شرکا تایید شود.
-
دو نسخه صورتجلسه مجمع موسسین و هیات مدیره
- تصمیمات اصلی مجمع موسسین و هیات مدیره در صورتجلسه به همراه امضاء اعضا ثبت گردد.
-
معرفی دفتر کار با کد پستی مستقل با کاربری اداری یا تجاری
- آدرس دقیق دفتر کار معرفی شود و کد پستی مستقل داشته باشد.
-
ارائه اصل مجوز ثبت موسسه حسابرسی از جامعه حسابداران رسمی ایران
- مجوز رسمی از جامعه حسابداران رسمی ایران جهت ثبت موسسه حسابرسی ارائه گردد.
-
نامه نمایندگی (در صورتی که شخص حقوقی باشد)
- در صورت شخص حقوقی بودن، نماینده معتبر با امضاء نامه نمایندگی معرفی شود.
توجه: موارد فوق باید به دقت و با رعایت قوانین مربوطه تهیه و تایید شوند. همچنین، در اجرای مراحل ثبت، مشاوره حسابرسی در خصوص الزامات و اقدامات لازم توصیه می‌شود.
فرآیند زمانی برای ثبت موسسه حسابرسی
فرآیند ثبت موسسه حسابرسی به چند مرحله تقسیم می‌شود که زمان آن می‌تواند متغیر باشد. در ادامه زمان‌بندی تخمینی برای ثبت موسسه حسابرسی ارائه شده است:
-
دریافت تاییده نام: برای دریافت تاییده نام موسسه، حدوداً 2 تا 3 روز زمان لازم است. این مرحله درخواست اصلی برای شروع فرآیند ثبت محسوب می‌شود.
-
تهیه اسناد و مدارک: جمع‌آوری و تهیه اسناد و مدارک مورد نیاز برای ثبت موسسه حسابرسی، حدود 2 هفته کاری را در بر خواهد داشت. این مرحله شامل تکمیل فرم‌ها و اساسنامه، جلسات مجمع موسسین و هیات مدیره و دیگر اطلاعات مربوط به موسسه می‌شود.
-
ارائه مدارک به جهات مربوطه: ارائه مدارک به جهات مربوطه و اخذ مجوزهای لازم حدود 2 هفته کاری به طول می‌انجامد. این مرحله شامل ارائه مجوز ثبت از «جامعه حسابداران رسمی ایران» و دیگر نهادها می‌شود.
-
تکمیل مراحل ثبت: مراحل نهایی ثبت موسسه حسابرسی شامل انجام تراکنش‌های بانکی، دریافت شماره اقتصادی و ثبت اداری حدود 2 هفته زمان لازم دارد.
-
ثبت نهایی: پس از انجام تمامی مراحل، موسسه حسابرسی را می‌توان در زمانی حدود یک ماه یا کمی بیشتر یا کمتر به ثبت رسانید. این مرحله شامل تایید نهایی و دریافت شناسه ملی و کد اقتصادی موسسه می‌شود.
توجه: زمان‌بندی فوق ممکن است بسته به شرایط محلی و قوانین تغییر کند و نیاز به مشاوره حقوقی و حسابداری دارد.
نکات دیگر درباره ثبت موسسه حسابرسی و حسابداری
با گسترش درآمدهای مالیاتی دولت و افزایش رشد کسب و کارها، نیاز به موسسات حسابرسی در کشور به شدت احساس می‌شود. این روزها، با شاهد بودن به افزایش کارآفرینی در سطح گسترده، تصمیم به ثبت یک موسسه حسابرسی به عنوان یک نهاد کلیدی و حیاتی در فرآیند مالی و اقتصادی کشور، به چشم می‌آید.
برای انجام این فرآیند حیاتی، شرایط عمومی و اختصاصی برای ثبت موسسه حسابرسی در ایران باید مورد توجه قرار گیرد. تهیه مدارک لازم و تطابق با این شرایط، از جمله گام‌های اساسی در ثبت یک موسسه حسابرسی می‌باشد.
اگر قصد ثبت موسسه حسابرسی را دارید، باید به عنوان عضو جامعه حسابداران رسمی کشور تصدیق شوید. همچنین، موسسات حسابرسی که به عنوان موسسات معتبر توسط سازمان بورس و اوراق بهادار شناخته شده‌اند، نیاز به دریافت مجوزهای لازم دارند تا بتوانند پرونده‌های مختلف مربوط به بورس و فرابورس را پذیرفته و اجرا نمایند.
در این راستا، معرفی مدرک حسابداری از جمله شروط ثبت موسسه حسابرسی می‌باشد. همچنین، دانش‌آموختگانی که در خارج از ایران تحصیل کرده‌اند، باید مدرک خود را به وزارت علوم تحویل داده و ارزشیابی آن را انجام دهند تا بتوانند در این فرآیند مؤثر باشند.
مرجع اخذ مجوز برای ثبت موسسه حسابرسی و حسابداری
جستجو برای اطلاعات و اخذ مجوز برای تأسیس و فعالیت یک موسسه حسابرسی امری بسیار حیاتی و حساس است. این مجوز به عنوان یک نشانه از تأیید وزارت امور اقتصاد و دارایی به عنوان نهاد مرجع، که وظیفه صدور مجوزهای موسسه حسابرسی را دارد، صادر می‌شود.
سازمان بورس و اوراق بهادار نیز به عنوان یک نهاد مهم دارای نقش کلیدی در صدور مجوزها برای موسسات حسابرسی می‌باشد. این سازمان با توجه به دستورالعمل موسسات حسابرسی که در سال 1386 تصویب شده است، مجوزهای لازم را صادر می‌کند و هرگونه فعالیت حسابرسی بدون این مجوزها ممنوع می‌باشد.
مجوز ثبت یک موسسه حسابرسی به طور اصولی به شخصیت حقوقی تعلق دارد و نیاز به هماهنگی با وزارت امور اقتصاد و دارایی دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاهده لیست موسسات حسابرسی فعال در حوزه مالی بازار سرمایه، می‌توانید از سامانه codal.ir استفاده کنید. این سامانه امکان مشاهده جزئیات و اطلاعات مرتبط با فعالیت‌های مالی این موسسات را فراهم می‌سازد.
صدور مجوز موسسه حسابرسی معتمد بورس
برای اخذ مجوز موسسه حسابرسی از سازمان بورس و اوراق بهادار، لازم است به ترتیب زیر عمل کنید و مدارک مرتبط را آماده کنید:
- تکمیل پرسش‌نامه شناخت موسسه حسابرسی.
- ارائه یک رونوشت از آگهی در روزنامه که ثبت موسسه حسابرسی را نشان دهد.
- ارائه روزنامه رسمی آخرین تغییرات.
- تاییدیه اعضای موسسه از جامعه حسابداران رسمی ایران با ترکیب کارکنان در رده‌های حرفه‌ای.
- گواهی تایید کیفیت خدمات از جامعه حسابداران رسمی.
- تاییدیه عدم سوء پیشینه از جامعه حسابداران رسمی.
- بررسی سیستم کنترل داخلی موسسه و ارائه تاییدیه آن.
- لیست کارکنان به تایید رسیده.
- ارائه تصویر اساسنامه و پروانه فعالیت تأیید شده توسط جامعه حسابداران.
- عضویت همه شرکا در جامعه حسابداران رسمی.
- نامه به جامعه حسابداران با اجازه آنها برای ارائه اطلاعات به سازمان بورس و اوراق بهادار. (رونوشت و رسید ارسال نامه ضروری است)
- فهرست بیمه و مالیات کارکنان برای 3 ماه آخر قبل از درخواست.
- بیانیه سیستم‌های کنترل کیفی داخلی.
- تعهدنامه رعایت همه دستورالعمل‌ها و مقررات.
این مدارک پس از تکمیل شدن می بایست به ارگان مربوطه ارسال گردد.
جمع بندی
فعالیت موسسات حسابداری و حسابرسی شامل ارائه خدمات مالی، مشاوره حسابداری، همکاری در اجرای سیستم‌های مالی، نظارت بر امور مالی و حسابرسی متنوع است. ثبت موسسه حسابرسی نیازمند رعایت شرایط خاصی است که شامل تشکیل توسط حداقل سه نفر حسابدار رسمی، سابقه کار سه سال حسابداران، و درخواست مجوز از جامعه حسابداران رسمی ایران می‌شود. شما همچنین می توانید با مشورت گرفتن از کارشناسان موسسه حقوقی تکسفیر اقدام به خرید موسسه برای خود کنید.
سوالات متداول
-
چه تفاوت‌هایی بین موسسه حسابرسی و شرکت حسابرسی وجود دارد؟
- موسسه حسابرسی در زمینه فعالیت‌های غیرتجاری و غیربازرگانی مشغول است، درحالی‌که شرکت حسابرسی ممکن است در زمینه‌های تجاری و بازرگانی فعالیت داشته باشد.
-
در چه حالتی ثبت موسسه حسابرسی اولویت دارد؟
- ثبت موسسه حسابرسی در صورت تمرکز بر ارائه خدمات حسابرسی و عدم دخالت به فعالیت‌های تجاری و بازرگانی اولویت دارد.
-
شرایط لازم برای ثبت موسسه حسابرسی چیست؟
- تشکیل موسسه توسط حداقل سه نفر حسابدار رسمی، سابقه کار سه سال حسابداران، درخواست مجوز از جامعه حسابداران رسمی ایران و رعایت شرایط مرتبط.
-
مدارک مورد نیاز برای ثبت موسسه حسابرسی چیست؟
- تقاضانامه ثبت موسسه، اساسنامه موسسه، صورتجلسه مجمع موسسین و هیات مدیره، مجوز ثبت از جامعه حسابداران رسمی و مدارک دیگر مربوطه.
-
فرآیند زمانی برای ثبت موسسه حسابرسی چگونه است؟
- مراحل ثبت شامل دریافت تاییده نام، تهیه مدارک، ارائه به جهات مربوطه، تکمیل مراحل ثبت، و ثبت نهایی می‌باشد. زمان آن بسته به شرایط محلی و قوانین متغیر است.
-
آیا ثبت موسسه حسابرسی بدون مجوز از جامعه حسابداران امکان‌پذیر است؟
- خیر، برای ثبت موسسه حسابرسی مجوز از جامعه حسابداران رسمی ایران الزامی است.
-
چه ویژگی‌هایی موسسه حسابرسی برای ثبت نهایی باید داشته باشد؟
- تعداد سه نفر حسابدار رسمی برای تشکیل موسسه، سابقه کار سه سال در سطح مدیر حسابرسی، و مجوز ثبت از جامعه حسابداران رسمی ایران از ویژگی‌های لازم برای ثبت نهایی موسسه حسابرسی است.