در این مقاله قصد داریم تا در رابطه با شرکتهای سهامی در حقوق ایران و تاریخچه قوانین در رابطه با این حقوق و ویژگی های آن و همین طور در رابطه با خصوصیت های قانون گذاری در شرکت های سهامی صحبت کنیم . چنانچه قصد دارید با شرکت های سهامی در حقوق ایران آشنا شوید ، با ما همراه باشید .
شرکتهای سهامی در حقوق ایران :
تاریخچه قوانین موجود در رابطه با شرکت های سهامی در ایران :
در قانون تجارت مصوبه سال 1311 از ماده 21 تا 93 به شرکت های سهامی اختصاص یافته است . بر اساس این قانون شرکت های سهامی می توانند آزادانه و بدون کسب مجوز از سوی دولت تاسیس شوند . همچنین در بند 21 این ماده ذکر شده است که شرکت های سهامی برای اهداف تجاری تاسیس می گردند .
همچنین از آنجایی که بر طبق این قانون برای تاسیس شرکت های سهامی میزان سرمایه نقدی مورد پیش بینی قرار نگرفته است ، باعث شد تا مردم به جای تاسیس شرکت های با مسئولیت محدود به تاسیس شرکت های سهامی روی بیاورند .
بر اساس قانون تجارت مصوبه سال 1311 ، شرکت های سهامی دارای سازمان متحدالشکلی بود که این امر در ایران باعث شد که شرکت های سهامی در معرض سوءاستفاده قرار بگیرند ، که برای حل این مشکل کمیسیون هایی تشکیل شد تا قانون جدیدی را به تصویب برسانند .
در نتیجه این امر حقوق شرکت های سهامی در ایران به صورت فعلی ایجاد شد .
خصوصیت های مربوط به قانون گذاری شرکت های سهامی :
از آنجایی که قانونگذار جمهوری اسلامی ایران به شرکت های سهامی و نقش آن در اقتصاد کشور بسیار اهمیت داده است ، در قانون تصویب شده در سال 1347 سیصد ماده قرار داده است که این سیصد ماده برابر است با نیمی از مواد موجود در قانون تجارت تصویب شده در سال 1311 .
مقررات مربوط به شرکت های سهامی در این لایحه قانونی به دوازده بخش تقسیم شده اند که از قبیل زیر می باشند :
1- تعریف شرکت های سهامی و تشکیل آنها
2- سهام
3- تبدیل سهام مربوطه
4- اوراق قرضه موجود
5- مجامع عمومی مورد نظر
6- هیئت مدیره موجود
7- بازرسین شرکت های سهامی
8- تغییرات صورت گرفته در سرمایه شرکت سهامی
9- انحلال شرکت
10- تصفیه حساب های آن
11- قوانین جزایی موجود
12- قوانین مختلف موجود در رابطه با شرکت های سهامی
ویژگی های شرکت های سهامی در حقوق ایران :
در این بخش از مقاله باید بگوییم که قانونگذار در رابطه با شرکت های سهامی دو نوع شرکت را در نظر گرفته است ، از قبیل : شرکت های سهامی عام و شرکت های سهامی خاص
1- برای شرکت های سهامی عام مراحل تاسیس شرکت به صورت مرحله به مرحله و مطابق با قانون مصوبه سال 1311 می باشد ، اما گستردگی آن را افزایش داده است .
اما تشکیل شرکت های سهامی خاص در این قانون ساده تر می باشد . برای تشکیل شرکت های سهامی عام حداقل سرمایه در نظر گرفته شده توسط قانونگذار یک میلیون ریال معادل صد هزار تومان می باشد .
2- اداره شرکت مورد نظر بین هیئت مدیره و ریاست شرکت به صورت مشترک انجام می شود و وظایف آنها نیز توسط قانونگذار تعیین شده است .
3- بر اساس این قانون حقوق سهامداران شرکت مورد تایید واقع شده است و همچنین بر آن نیز افزوده شده است .
4- همچنین حقوق افرادی که طرف معامله با شرکت مورد نظر هستند نیز مورد توجه قرار گرفته است .
5- بر اساس ماده های 144 تا 154 این قانون ، نظارت بر حساب ها و نحوه مدیریت شرکت نیز بیشتر از قبل اهمیت پیدا کرده است .
6- در نهایت نیز بر اساس ماده های 243 تا 269 ، قانونگذار مربوطه برای حفظ حقوق افرادی که قصد دارند برای تولیدات توسط تاسیس شرکت سهامی سرمایه گذاری کنند ، مقررات جزایی را هم نیز قرار داده است .