تفاوت نام تجاری و علامت تجاری یکی از موضوعاتی است که بسیاری از صاحبان کسب و کار درک دقیقی از آن ندارند. این دو مفهوم از نظر قانونی و کاربردی تفاوت های مهمی دارند، اما اغلب به اشتباه به جای یکدیگر استفاده میشوند.
در این مقاله، ابتدا هر کدام از این مفاهیم را بررسی میکنیم و سپس تفاوت های اساسی آنها را توضیح خواهیم داد. شما میتوانید برای ثبت شرکت و تمامی فعالیت های حقوقی با تکسفیر تماس بگیرید.
تفاوت نام تجاری و علامت تجاری
۱. کاربرد و مفهوم:
نام تجاری برای معرفی یک کسب و کار ، شرکت یا واحد تجاری استفاده میشود، در حالی که علامت تجاری برای معرفی محصولات و خدمات خاص آن کسب و کار به کار میرود.
۲. محل ثبت:
نام تجاری در سامانه ثبت شرکت ها ثبت میشود و ثبت آن یکی از مراحل قانونی تأسیس شرکت است. اما علامت تجاری در اداره مالکیت صنعتی ثبت شده و تحت حمایت قانونی قرار میگیرد.
۳. حقوق قانونی و حمایت:
ثبت نام تجاری به تنهایی حقوق انحصاری ایجاد نمیکند، اما ثبت علامت تجاری، حقوق انحصاری به مالک آن میدهد و دیگران حق استفاده از آن را بدون اجازه ندارند.
۴. الزام در ثبت:
ثبت نام تجاری برای فعالیت رسمی یک شرکت الزامی است، اما ثبت علامت تجاری اختیاری است، مگر اینکه صاحب کسب و کار بخواهد از برند خود در برابر سوء استفاده های احتمالی محافظت کند.
۵. ماهیت:
نام تجاری معمولاً یک نام است، در حالی که علامت تجاری میتواند شامل نماد، تصویر، لوگو و ترکیبی از این عناصر باشد.
نام تجاری چیست؟ (تفاوت نام تجاری و علامت تجاری)
نام تجاری، نامی است که یک شخص حقیقی یا حقوقی برای معرفی کسب و کار خود انتخاب میکند. این نام معمولاً برای یک شرکت، فروشگاه، یا هر نوع فعالیت تجاری دیگر استفاده میشود. هدف از انتخاب نام تجاری، ایجاد یک هویت منحصر به فرد برای یک کسب و کار است تا مشتریان بتوانند آن را از سایر رقبا متمایز کنند.
نام تجاری هنگام ثبت شرکت در سامانه ثبت شرکت ها به ثبت میرسد و ممکن است شامل نام های خاص، ترکیب کلمات یا حتی نام های اختصاری باشد. با این حال، صرف داشتن یک نام تجاری، حقوق انحصاری برای مالک آن ایجاد نمیکند، مگر اینکه به عنوان یک علامت تجاری نیز ثبت شود.
علامت تجاری چیست؟ (تفاوت نام تجاری و علامت تجاری)
علامت تجاری، که به عنوان برند نیز شناخته میشود، یک نشان ویژه است که برای معرفی محصولات یا خدمات یک کسب و کار استفاده میشود. این علامت میتواند شامل یک نام، لوگو، تصویر، نماد، حروف، اعداد، ترکیب رنگ ها یا هر نشانه دیگری باشد که باعث تمایز محصولات و خدمات یک شرکت از رقبا شود.
علامت تجاری در اداره مالکیت صنعتی ثبت میشود و پس از ثبت، حقوق انحصاری به مالک آن داده میشود. این یعنی هیچ فرد یا شرکتی نمیتواند بدون اجازه از علامت تجاری ثبت شده استفاده کند و در صورت تخلف، مالک برند میتواند از طریق مراجع قانونی اقدام کند.
چرا ثبت علامت تجاری مهم است؟
ثبت علامت تجاری، علاوه بر ایجاد یک هویت بصری برای کسب و کار ، از برند در برابر کپی برداری و سوء استفاده های احتمالی محافظت میکند. بسیاری از شرکت ها پس از چند سال فعالیت، متوجه میشوند که نام یا نشان تجاری آنها توسط افراد دیگری مورد استفاده قرار گرفته و در نبود ثبت قانونی، نمیتوانند از آن دفاع کنند.
ثبت علامت تجاری همچنین ارزش برند را افزایش داده و باعث ایجاد اعتبار برای کسب و کار میشود. بسیاری از شرکت ها، بهویژه در حوزه های رقابتی، برای جلوگیری از سوءاستفاده رقبا، علامت تجاری خود را در همان ابتدای فعالیت ثبت میکنند.
تفاوت نام تجاری و علامت تجاری – اهمیت ثبت
مراحل ثبت نام تجاری و علامت تجاری
ثبت نام تجاری به عنوان یک فرآیند مستقل وجود ندارد، بلکه در هنگام ثبت شرکت یا مؤسسه انجام میشود. زمانی که یک شرکت تأسیس میشود، متقاضی باید نامی منحصر به فرد را برای شرکت خود انتخاب کند که با نام های ثبت شده دیگر تداخل نداشته باشد. این نام پس از بررسی و تأیید توسط اداره ثبت شرکتها، در اسناد رسمی شرکت درج میشود و تا زمانی که شرکت فعال است، قابل استفاده خواهد بود.
برخلاف علامت تجاری که برای محافظت از برند به طور جداگانه ثبت میشود، نام تجاری فقط به عنوان نام رسمی شرکت در اسناد ثبتی ثبت شده و نیاز به تمدید یا فرآیند خاصی ندارد، مگر در صورت تغییر نام شرکت.
مراحل ثبت علامت تجاری (برند)
ثبت برند فرآیندی قانونی است که باعث میشود یک نام، لوگو، یا نشان تجاری بصورت رسمی به نام یک فرد یا شرکت ثبت شود و دیگران نتوانند از آن استفاده کنند. این مراحل به شرح زیر هستند:
۱. انتخاب علامت تجاری مناسب
علامت تجاری میتواند شامل نام، نماد، لوگو، طرح خاص، ترکیب رنگها یا حتی یک شعار تبلیغاتی باشد. این علامت باید منحصر به فرد بوده و مشابه برندهای ثبت شده دیگر نباشد. همچنین، نباید از کلمات عمومی یا عبارات گمراه کننده استفاده کنید.
۲. استعلام علامت تجاری
قبل از ثبت علامت، باید در سامانه مرکز مالکیت معنوی بررسی کنید که آیا این علامت قبلاً توسط شخص دیگری ثبت شده است یا خیر. این مرحله ضروری است زیرا اگر علامت انتخابی مشابه برند دیگری باشد، درخواست شما رد خواهد شد.
۳. تهیه مدارک موردنیاز
برای ثبت علامت تجاری، مدارک زیر لازم است:
- تصویر واضح از علامت تجاری در ابعاد استاندارد
- کپی کارت ملی و شناسنامه متقاضی (برای اشخاص حقیقی)
- روزنامه رسمی تأسیس و آخرین تغییرات شرکت (برای اشخاص حقوقی)
- جواز کسب، پروانه بهره برداری یا هرگونه مجوز قانونی مرتبط با فعالیت تجاری
- وکالتنامه رسمی (در صورت اقدام توسط وکیل)
۴. ثبت اظهارنامه در سامانه مالکیت معنوی
شما باید وارد سامانه اداره مالکیت معنوی شده و اظهارنامه ثبت علامت تجاری را تکمیل کنید. در این اظهارنامه، اطلاعاتی مانند مشخصات مالک، طبقه بندی بینالمللی کالا یا خدمات، و تصویر علامت تجاری ثبت میشود.
۵. بررسی اظهارنامه توسط کارشناسان
پس از ارسال درخواست، کارشناسان اداره مالکیت صنعتی اظهارنامه را بررسی میکنند. این بررسی شامل تطابق علامت با قوانین، عدم تشابه با برندهای ثبت شده دیگر، و تأیید مدارک است.
۶. انتشار در روزنامه رسمی
اگر علامت تجاری تأیید شود، باید در روزنامه رسمی قوه قضائیه منتشر شود. این انتشار به مدت ۳۰ روز ادامه دارد تا در صورت وجود اعتراض از سوی دیگران، به آن رسیدگی شود.
۷. پرداخت هزینه ها و دریافت گواهی ثبت
اگر در مدت ۳۰ روز اعتراضی ثبت نشود، شما باید هزینه نهایی ثبت را پرداخت کنید تا گواهی ۱۰ ساله علامت تجاری صادر شود. این گواهی نشان میدهد که علامت تجاری به طور رسمی ثبت شده و شما دارای حقوق قانونی برای استفاده و بهره برداری از آن هستید.
.
تفاوت نام تجاری و علامت تجاری – مراحل ثبت
هزینه ثبت نام تجاری و علامت تجاری
هزینه ثبت نام تجاری و علامت تجاری بسته به عوامل مختلفی متغیر است. این هزینهها شامل استعلام، ثبت اظهارنامه، بررسی کارشناسی، هزینههای روزنامه رسمی و صدور گواهی ثبت میشوند. همچنین، اگر برای انجام این مراحل از وکیل یا کارگزار استفاده شود، هزینههای اضافی نیز به آن اضافه خواهد شد. جزئیات هزینههای ثبن نام تجاری شامل موارد زیر میشود.
استعلام نام تجاری حدود ۵۰ هزار تا ۱۰۰ هزار تومن، هزینه ثبت نام در سامانه حدود ۳۰۰ هزار تا ۶۰۰ هزار تومن و هزینه روزنامه رسمی بسته به تعداد کلمات بین ۴۰۰ هزار تا ۸۰۰ هزار تومن است. مجموع هزینه ها حدود ۷۰۰ هزار تا ۱ و نیم میلیون تومن میشود.
برای ثبت علامت تجاری هزینه تقریبا به شکل زیر هستند:
استعلام علامت تجاری حدود ۱۰۰ هزار تومن.
هزینه ثبت اظهارنامه حدود ۲۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار تومن.
هزینه بررسی و تأیید حدود ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون تومن.
هزینه انتشار در روزنامه رسمی بین ۶۰۰ هزار تا ۱ میلیون تومن.
هزینه صدور گواهی ثبت حدود ۱ و نیم میلیون تومن.
مجموع هزینه ها حدود ۳ میلیون تا ۵ میلیون تومن.
نکات مهم درباره هزینه ها
هزینه ها ممکن است با توجه به تغییرات نرخ رسمی و شرایط ثبت، متفاوت باشد. در صورتی که بخواهید علامت تجاری را در طبقات بیشتری ثبت کنید، هزینه افزایش پیدا میکند. همچنین هزینه های وکیل یا کارگزار در صورت استفاده از خدمات آنها، جداگانه محاسبه میشود. شما میتوانید از کمک متخصصان تکسفیر کمک بگیرید تا با به صرفهترین هزینه برند و علامت تجاری خود را ثبت کنید.
تفاوت نام تجاری و علامت تجاری – هزینه ثبت
مدت زمان لازم ( تفاوت نام تجاری و علامت تجاری )
فرآیند ثبت نام تجاری معمولاً ۱۰ تا ۱۵ روز کاری زمان میبرد. این مدت شامل بررسی اولیه، تأیید نام، و ثبت در سامانه است. اگر نام انتخابی قبلاً ثبت شده باشد یا نقصی در مدارک وجود داشته باشد، ممکن است زمان بیشتری لازم باشد.
ثبت علامت تجاری به دلیل بررسی های دقیقتری که نیاز دارد، طولانی تر است و معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه زمان میبرد. مراحل بررسی کارشناسی، انتشار در روزنامه رسمی و دریافت گواهی ثبت، این زمان را تحت تأثیر قرار میدهند.
تمدید نام تجاری و علامت تجاری
نام تجاری همراه با ثبت شرکت انجام میشود و نیاز به تمدید جداگانه ندارد. اما اگر تغییری در نام شرکت یا فعالیت های آن ایجاد شود، ممکن است نیاز به اصلاح یا ثبت مجدد داشته باشد. هزینه تمدید مشابه هزینه ثبت اولیه است و معمولاً بین ۳,۰۰۰,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰,۰۰۰ تومن متغیر است. در صورت عدم تمدید در مهلت مقرر، جریمه دیرکرد نیز اعمال میشود.
علامت تجاری برای ۱۰ سال ثبت میشود و پس از این مدت، باید تمدید شود. مهلت تمدید تا ۶ ماه پس از پایان اعتبار است. اگر در این بازه تمدید انجام نشود، علامت تجاری منقضی شده و دیگران میتوانند آن را ثبت کنند.
نتیجه گیری
تفاوت نام تجاری و علامت تجاری دو مفهوم مجزا هستند که هر کدام کاربرد خاصی دارند. نام تجاری هویت یک شرکت یا واحد تجاری را مشخص میکند، در حالی که علامت تجاری برای معرفی و حفاظت از محصولات و خدمات آن شرکت به کار میرود. به همین دلیل، اگرچه ثبت نام تجاری برای تأسیس شرکت ضروری است، ثبت علامت تجاری نیز برای حفاظت از برند اهمیت زیادی دارد.